Voor Kluger Hans #40, (des)illusie, schreef ik een korte biografie over de oer-dadaïst gravin Frida von Montach-Lärchenhoff (1883-1936). Rob van Essen, schrijver van onder meer De goede zoon (2018, Libris 2019) en Een man met goede schoenen (2020), treedt op als peetoom van dit nummer van Kluger Hans en koos mijn tekst als een van zijn favorieten. Hij schreef:
Een korte biografie van een kunstenaar van wie je nog nooit gehoord hebt, en die gaandeweg (of al betrekkelijk snel) de indruk wekt dat de inhoud in haar geheel aan de fantasie van de schrijver is ontsproten. Met andere woorden, dat de gebiografeerde nooit heeft bestaan – dat is al eerder vertoond. Maar of het al dan niet ‘waar’ is wat je leest, daar gaat het dan ook niet om. In tijden van Google is snel uit te vinden hoe het zit (‘O, toch wel!’ ‘O, waarschijnlijk toch niet …’).
Waar het om gaat is hoe het gedaan is, of de schrijver nu daadwerkelijk een biograaf is of een fantast, en bij Ronda valt zeker bij herlezing op hoe begeesterend dit stuk is, hoe programmatisch ook. Ronda is Frida, haar omgang met kunst is ook zijn omgang, zie dit stuk, dit stuk gaat over zichzelf maar spoort de lezer ook aan hoe naar de wereld kan worden gekeken, en naar kunst in betrekking tot die wereld. Elke lezer wordt zo een Frida en de vraag naar haar bestaan beantwoordt zichzelf.
Gave woorden van een gave schrijver, wiens werken zich onttrekken aan de faux-realistische drive die de Nederlandstalige letteren zo in zijn greep houdt.
Van Essens lofprijzing en de eerste pagina’s van mijn tekst vindt je hier; zijn boeken kun je o.a hier kopen; Kluger Hans #40 (des)illusie is hier te bestellen;
